17 lipca 2018

Komisje: Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii /CNT/ oraz Kultury i Środków Przekazu /KSP/ rozpatrzyły informację o skutkach wprowadzenia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie praw autorskich na jednolitym rynku cyfrowym (COM(2016) 593 final) w kontekście wolności słowa.
Informację przedstawił zastępca dyrektora Departamentu Własności Intelektualnej i Mediów Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego – Maciej Dydo.
Projekt dyrektywy został przedstawiony przez Komisję Europejską we wrześniu 2016 r. w ramach Strategii Jednolitego Rynku Cyfrowego, jako element większego pakietu zmian w europejskim prawie autorskim. Celem Komisji było rozwiązanie zidentyfikowanych przez nią problemów dotyczących eksploatacji utworów i przedmiotów praw pokrewnych z wykorzystaniem technologii cyfrowych.
W projekcie dyrektywy szczególną dyskusję wywołały artykuły 11 i 13.
W swoim stanowisku wobec art. 11 rząd RP dostrzegał potrzebę wzmocnienia właściwej ochrony wydawców prasy, która obecnie jest oparta o prawa autorskie nabywane przez wydawców od autorów (dziennikarzy, agencji prasowych itd.).
Minister zwrócił uwagę na konieczność dopracowania propozycji Komisji, tak aby nie ograniczała ona dostępu do informacji prasowych.
Kompromisowa propozycja prezydencji zakładała pozostawienie państwom członkowskim decyzji co do wyboru jednego (bądź obu) z kryteriów ochrony publikacji prasowych w intrenecie, tj. rozmiaru materiału prasowego lub jego twórczego charakteru („oryginalności”). Możliwość pozostania wyłącznie przy kryterium „oryginalności” pozwoli na ukształtowanie nowego prawa pokrewnego na szczeblu krajowym w sposób odpowiadający de facto zakresowi praw autorskich posiadanych przez wydawcę już obecnie.
W art. 13 pierwotny projekt Komisji zakładał zobowiązanie wszystkich platform internetowych do współpracy z uprawnionymi i stosowania środków rozpoznawania treści w celu blokowania dostępu do utworów nielegalnie udostępnionych przez użytkowników. Dla Polski takie rozwiązanie było nie do zaakceptowania: niejasne były relacje tego rodzaju obowiązku do ogólnych zasad prawa autorskiego oraz dotychczasowych zasad odpowiedzialności pośredników internetowych, a poza tym propozycja nie rozróżniała pomiędzy usługodawcami świadczącymi usługi pasywnego pośrednictwa w przekazywaniu treści, w tym w zakresie hostingu czy serwisów społecznościowych, a usługami, które przede wszystkim są nastawione na osiąganie zysku z tytułu udostępniania utworów bez zgody uprawnionych.
W dyskusji posłowie pytali m.in. o kwestię planowanych działań implementacyjnych dyrektywy w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Ministerstwie Cyfryzacji oraz stanowisko rządu wobec aktualnego kompromisowego rozwiązania zaproponowanego przez prezydencję (zapewniającego adekwatne i proporcjonalne środki egzekwowania praw autorskich w internecie w przypadku eksploatacji utworów na skalę komercyjną).
W posiedzeniu uczestniczyła podsekretarz stanu w Ministerstwie Cyfryzacji – Wanda Buk.