22 września 2016

Komisja do Spraw Kontroli Państwowej /KOP/ rozpatrzyła Informację Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli prywatyzacji PKP Energetyka SA.
Informację przedstawił wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli – Wojciech Kutyła.
Głównym celem kontroli było dokonanie oceny prawidłowości działań Zarządu PKP SA zmierzających do prywatyzacji spółki PKP Energetyka SA.
W przebiegu prywatyzacji PKP Energetyka SA Najwyższa Izba Kontroli nie stwierdziła naruszeń prawa. O legalności transakcji sprzedaży akcji spółki przesądza kształt przepisów ustawy o PKP. Ustawa ta umożliwiła skomercjalizowanemu, byłemu przedsiębiorstwu państwowemu PKP tworzenie, oprócz spółek przewozowych i spółki zarządzającej liniami kolejowymi także innych spółek prowadzących wyodrębnioną działalność.
Przebieg procedury prywatyzacyjnej był zgodny z obowiązującymi w tym zakresie przepisami. Zostały spełnione ustalone kryteria wyboru nabywcy, w tym kryteria pozacenowe. Inwestor uzyskał zgodę Komisji Europejskiej na dokonanie koncentracji.
Postanowienia umów zawartych z nabywcą akcji miały na celu zapewnienie gwarancji zabezpieczenia interesów spółek Grupy PKP w zakresie dostawy energii elektrycznej oraz utrzymania trakcji na liniach kolejowych, w tym o państwowym znaczeniu. NIK zauważa przy tym, że gwarancja ta ma jednak tylko czteroletni okres. Istnieje potencjalne ryzyko, że ewentualny kolejny właściciel spółki (obecny jest inwestorem finansowym, który może nie być zainteresowany dalszym utrzymywaniem akcji po osiągnieciu założonej stopy zwrotu z inwestycji), okaże się podmiotem niepożądanym z punktu widzenia polskiego rynku przewozów kolejowych.
Istotnym zagadnieniem w procesie prywatyzacji PKP Energetyka SA była kwestia dopuszczalności tej transakcji w świetle ograniczeń wynikających z przepisu art. 18 ust. 3 ustawy o PKP. W ocenie NIK działania Zarządu PKP SA w tym zakresie były niekonsekwentne. Przed rozpoczęciem procedury prywatyzacyjnej nie zostało bowiem zlecone wykonanie opinii dotyczących zgodności prywatyzacji z kluczowym w tym zakresie przepisem prawa. O opinie takie Zarząd wystąpił natomiast dopiero po podpisaniu umowy przedwstępnej z inwestorem. Zdaniem NIK w tak ważnej prywatyzacji opinie o legalności transakcji z punktu widzenia przepisów ustawy o PKP powinny zostać wykonane przed rozpoczęciem procedury prywatyzacyjnej.
Komisja powróci do rozpatrywanej tematyki.

Komisja rozpatrzyła Informację Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli systemu przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.
Informację przedstawił wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli – Wojciech Kutyła.
Celem kontroli była ocena realizacji przez Generalnego Inspektora Informacji Finansowej ustawowych zadań w zakresie uzyskiwania, gromadzenia, przetwarzania i przekazywania informacji finansowych do upoważnionych instytucji oraz ocena wywiązywania się z obowiązków kontrolnych przez jednostki sprawujące nadzór nad instytucjami obowiązanymi, w celu przeciwdziałania procederowi prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu.
Podmioty wymienione w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu zobowiązane są m.in. do rejestrowania transakcji ponadprogowych i podejrzanych oraz przekazywania Generalnemu Inspektorowi Informacji Finansowych informacji o tych transakcjach. Podmioty te zobowiązane są do prowadzenia analizy przeprowadzanych transakcji oraz stosowania wobec swoich klientów środków bezpieczeństwa finansowego.
Kontrola NIK została przeprowadzona w 22 jednostkach, tj. w Ministerstwie Finansów, Urzędzie Komisji Nadzoru Finansowego, Narodowym Banku Polskim, a także w pięciu urzędach kontroli skarbowej, czterech urzędach celnych, pięciu sądach apelacyjnych, jednym urzędzie wojewódzkim oraz czterech urzędach miast na prawach powiatu.
Najwyższa Izba Kontroli stwierdziła, że w okresie od początku 2013 r. do połowy 2015 r. skuteczność systemu kontroli nad instytucjami obowiązanymi, sprawowanej na podstawie ustawy z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, była niska.
Podstawowym elementem osłabiającym skuteczność tej kontroli są nieprecyzyjne przepisy ustawy z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, a także ograniczone zasoby kadrowe Departamentu Informacji Finansowej w Ministerstwie Finansów.
Komisja będzie kontynuowała rozpatrywanie ww. informacji NIK na następnym posiedzeniu.
W posiedzeniu uczestniczyli: podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa – Andrzej Bittel, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów – Wiesław Jasiński oraz prezes Zarządu PKP S.A. – Mirosław Pawłowski.