Sejm Rzeczypospolitej Polskiej powierzył mi zaszczytną, ale i odpowiedzialną funkcję Marszałka Sejmu. Moim podstawowym  obowiązkiem, który nakłada na mnie bezpośrednio przepis art. 110 Konstytucji, jest strzeżenie praw Sejmu. Z obowiązku tego nikt nie może mnie zwolnić, a wypełniając go, mam świadomość, że realizuję zarazem wolę Suwerena – Narodu, z którego nadania Sejm sprawuje władzę ustawodawczą w Rzeczypospolitej Polskiej, tworząc jej prawo w postaci ustaw.  

Stwierdzam, że prawa Sejmu zostały naruszone.

Stało się tak za sprawą zlekceważenia przez Trybunał Konstytucyjny obowiązującej ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, uchwalonej, a następnie znowelizowanej przez Sejm. Ustawa ta określa organizację i tryb postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym i w myśl art. 197 Konstytucji powinna stanowić podstawę działania Trybunału. Sejm ma konstytucyjny obowiązek taką ustawę uchwalić, a Trybunał – ją stosować, także wówczas gdy bada konstytucyjność samej ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Niedopuszczalne jest, by Trybunał przed wydaniem orzeczenia w tej kwestii przyjął, że obowiązującej ustawy stosować nie będzie. Tak niestety się stało, czego efektem jest narastanie napięcia politycznego wokół Trybunału Konstytucyjnego.

Naruszenie praw Sejmu stanowi także podjęcie przez Prezesa Trybunału Konstytucyjnego działań uniemożliwiających wypełnianie konstytucyjnych i ustawowych obowiązków przez część powołanych na tę funkcję przez Sejm sędziów Trybunału, od których Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej odebrał stosowne ślubowanie. Takie działanie Prezesa Trybunału Konstytucyjnego stanowi także naruszenie art. 195 Konstytucji.

Nikt w Polsce, nawet Trybunał Konstytucyjny, nie może stawiać się ponad prawem.

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej już raz podjął próbę naprawy tej sytuacji, przyjmując stosowne uchwały oraz dokonując zmiany ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Wysiłki te nie przyniosły spodziewanych efektów w sferze politycznej. Nie powinno to jednak zniechęcać do szukania nowych, racjonalnych dróg rozwiązania zaistniałej sytuacji.

W tym celu postanowiłem w najbliższym czasie powołać zespół ekspertów, który całościowo zajmie się problematyką Trybunału Konstytucyjnego, wykorzystując w swej pracy stanowiska i opinie różnych podmiotów wypowiadających się w tej kwestii. Pragnę, by zespół ten, w którego skład nie powinni wchodzić ani politycy, ani sędziowie Trybunału Konstytucyjnego, wypracował rozwiązania, które mogłyby następnie stać się aktem normatywnym i służyć osiągnięciu możliwie szerokiego i szybkiego porozumienia politycznego.

Mam nadzieję, że mądrość i odpowiedzialność za naszą wspólną Ojczyznę będą stanowić fundament takiego porozumienia.

Marek Kuchciński