7 września w Krynicy rozpoczęła się dwudniowa konferencja „Europa Karpat”. Jej uczestnicy rozmawiają na takie tematy jak współpraca w Grupie Wyszehradzkiej, Europa Karpat jako centrum geopolityczne Europy Środkowo-Wschodniej oraz centrum regionu między morzami Adriatyckim, Bałtyckim i Czarnym, doświadczenia 25 lat demokracji w Europie Środkowo-Wschodniej i  Strategia Karpacka. Wydarzenie odbywa się podczas XXVI Forum Ekonomicznego w Krynicy.

Z inicjatywy marszałka Sejmu RP Marka Kuchcińskiego w konferencji biorą udział przedstawiciele parlamentów narodowych, administracji rządowej oraz eksperci z Republiki Czeskiej, Polski, Słowacji, Węgier, Ukrainy, Litwy, Łotwy, Rumunii, Serbii, a także liczne grono reprezentantów samorządów, środowiska nauki i organizacji pozarządowych.

W pierwszym dniu konferencji rozmowy odbyły się w czterech panelach tematycznych.

Grupa Wyszehradzka – współczesne wyzwania, nowe formy współpracy

Cykl spotkań „Europa Karpat” rozpoczął panel dotyczący współczesnych wyzwań  i nowych form współpracy w Grupie Wyszehradzkiej. Panel otworzył prowadzący dyskusję marszałek Senatu Stanisław Karczewski, a jego uczestnikami byli marszałek Sejmu Marek Kuchciński, przewodniczący Izby Poselskiej oraz Senatu Republiki Czeskiej Jan Hamáček i Přemysl Sobotka, przewodniczący parlamentu Republiki Słowackiej Andrej Danko oraz wiceprzewodniczący węgierskiego Zgromadzenia Narodowego János Latorcai.

– Musimy ze sobą częściej rozmawiać, nasze wspólne rozmowy są bardzo potrzebne –  rozpoczął marszałek Karczewski. Jak zaznaczył, dynamicznie zmieniająca się sytuacja wewnątrz Unii Europejskiej i poza jej granicami stanowi wyzwanie dla parlamentów narodowych. Marszałek Karczewski poprosił prelegentów o przedstawienie własnej diagnozy bieżącej sytuacji oraz propozycji możliwej terapii problemów jakie dotykają Europę.

Marszałek Sejmu Marek Kuchciński zaznaczył, że w Europie istnieje szereg organizacji i instytucji, jak  strefa Schengen i strefa euro, w których działa Grupa Wyszehradzka. Powiedział, że Grupa istnieje już od ćwierć wieku i jest przykładem bardzo dobrej współpracy. Marszałek przypomniał, że państwa V4 łączy historia. Marek Kuchciński zaznaczył, że warto wspierać zaangażowanie społeczeństw oraz samorządów mające na celu poprawę infrastruktury i wymianę kulturalną.

Marszałek Kuchciński mówił o ważnej roli państw V4 w strukturach europejskich. – Unia potrzebuje zmiany i odnowy – zaznaczył. Zdaniem marszałka w Grupie skutecznie można formułować stanowiska i propozycje zmian w Unii Europejskiej.

W opinii marszałka Kuchcińskiego ważne jest wzmocnienie roli parlamentów narodowych wobec polityki Parlamentu Europejskiego i Komisji Europejskiej. Marszałek wyraził pogląd, że to parlamenty, jako pochodzące z demokratycznych wyborów, powinny mieć większy wpływ na prawodawstwo unijne.  Marszałek Sejmu zaznaczył też, że parlamenty narodowe powinny wykazywać więcej inicjatywy we współpracy z państwami spoza Unii Europejskiej, w oparciu o zasadę suwerenności i solidarności.

Przewodniczący czeskiej Izby Poselskiej Jan Hámaček, podczas panelu mówił o dobrej współpracy izb parlamentów Grupy V4, a przewodniczący Rady Narodowej Słowacji Andrej Danko podkreślił, że Grupa Wyszehradzka jest efektywnym projektem. Głos w dyskusji zabrał również wiceprzewodniczący Zgromadzenia Parlamentarnego Węgier János Latorcai, pozytywnie oceniając dotychczasowe doświadczenia we współpracy. Zwrócił uwagę na priorytet bezpieczeństwa europejskiego. Wiceprzewodniczący czeskiego Senatu Přemysl Sobotka mówił z kolei o potrzebie zwiększenia aktywności państw Grupy Wyszehradzkiej. – Musimy się spotykać i komunikować – zaznaczył. Jak podkreślił, to wspólne doświadczenia historyczne stwarzają możliwości porozumienia między naszymi państwami.

Podsumowując pierwszy panel konferencji marszałek Senatu Stanisław Karczewski zauważył, że dominowały w nim dwa kluczowe słowa: suwerenność i solidarność.  – Chcemy również silnej Europy przy współpracy z silną Grupą Wyszehradzką – zakończył.

Marszałek Sejmu Marek Kuchciński w imieniu Prezydenta RP Andrzeja Dudy wręczył  przewodniczącemu Přemyslowi Sobotce Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej za wybitny doniosły wkład w rozwój stosunków polsko-czeskich.

Karpaty i sąsiedzi: od wspólnoty wartości do wspólnych interesów

To kolejny z paneli konferencji „Europa Karpat”. Głównymi mówcami w tej części spotkania  byli minister spraw zagranicznych Witold Waszczykowski oraz m.in. przewodniczący komisji ds. Unii Europejskiej polskiego Sejmu, węgierskiego Zgromadzenia Narodowego oraz Izby Deputowanych Rumunii. W dyskusji zwrócono uwagę na kwestie bezpieczeństwa w Europie, w tym na rozwój Partnerstwa Wschodniego i ochrony granic europejskich. Prelegenci podkreślali wyjątkową wartość obszaru Karpat oraz jego unikatowych walorów oraz zwracali uwagę na olbrzymi potencjał jaki niesie za sobą współpraca regionalna państw Europy Środkowo-Wschodniej.

ABC. Europa Karpat jako centrum regionu między morzami: Adriatyckim, Bałtyckim i Czarnym

W tej części konferencji prelegenci z Polski (wicemarszałek Sejmu Ryszard Terlecki oraz minister Krzysztof Szczerski), Litwy, Łotwy oraz Ukrainy rozmawiali o koncepcji ABC i Międzymorza i jej znaczeniu. W dyskusji podjęto próbę odpowiedzi na pytania: co łączy państwa regionu, jakie są zagrożenia dla bezpieczeństwa politycznego i militarnego. W kontekście Trójmorza uczestnicy panelu omówili tematy związane ze współpracą transgraniczną, integracją gospodarczą oraz bezpieczeństwem. Rozmawiano o kontynuacji współpracy i jej rozszerzeniu.

Oblicza intelektualne Europy Środkowo-Wschodniej

W dyskusji podczas ostatniego dzisiejszego panelu uczestniczyli intelektualiści z Europy Środkowo-Wschodniej. Paneliści omawiali relacje między Czechami i Słowakami po podziale wspólnego państwa. Dyskutowano także o zagadnieniach związanych z antropologicznymi przyczynami współczesnego kryzysu wartości. Poruszono również kwestię tworzenia siatki współpracy między uczelniami „Europy Karpat”.

Sejm