„Niespełna cztery dekady temu pracownicy Fazosu jako pierwsi na Górnym Śląsku rozpoczęli strajk. Ich otwarty a zarazem pełen determinacji sprzeciw był jasnym sygnałem dla innych zakładów, że należy podjąć walkę o prawa należne każdemu człowiekowi, o godne warunki życia i pracy” – podkreślił w korespondencji Marek Kuchciński.

W Tarnowskich Górach odbyły się uroczystości upamiętniające 38. rocznicę pierwszego strajku na Górnym Śląsku. „Przełamali barierę strachu przed dotkliwymi represjami, udowadniając, że w jedności tkwi siła i przez nią prowadzi droga do zwycięstwa. Solidarnościowa rewolucja  zrodziła się bez przemocy i rozlewu krwi” – zaznaczył w liście marszałek Sejmu, odczytanym przez burmistrza Tarnowskich Gór, Arkadiusza Czecha.

Do uczestników uroczystości korespondencję skierowali także prezydent Andrzej Duda oraz premier Mateusz Morawiecki. Z kolei szef „Solidarności” Piotr Duda w swoim przemówieniu przypomniał wszystkie wolnościowe zrywy z czasów PRL, wskazując, że zarejestrowany w listopadzie 1980 r. NSZZ „S” był pierwszym w komunistycznym bloku związkiem zawodowym niezależnym od polityków, partii i pracodawców.

Po mszy św. w kościele pod wezwaniem św. Apostołów Piotra i Pawła złożono kwiaty pod Dzwonnicą Gwarków. Zasłużonym działaczom związkowym wręczone zostały statuetki „Symbol wdzięczności w służbie tarnogórskiej Solidarności”. Posadzono także „Dąb Wolności”, jeden ze stu pobłogosławionych przez papieża Franciszka. Następnie nastąpiła ceremonia odsłonięcia tablicy pamiątkowej na budynku Ratusza. Na tarnogórskim rynku udostępniona została wystawa plenerowa „Solidarność Fazos 1980-1981” przygotowana przez IPN.

Strajk w „Fazosie” rozpoczął się 21 sierpnia 1980 r. Był to pierwszy dobrze zorganizowany protest w województwie katowickim. Jego uczestnicy  solidaryzowali się z protestującymi na Wybrzeżu. Po strajkach na Wybrzeżu oraz na Śląsku podpisane zostały porozumienia sierpniowe i powstał Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”.

Marek Kuchciński