„Na drodze do niepodległości. Polski sejm dzielnicowy w Poznaniu (1918)” oraz „Powstanie Wielkopolskie – Rozkaz!” to tytuły dwóch wystaw otwartych w Sejmie. Udział w wernisażu wzięli m.in. parlamentarzyści, przedstawiciele Kancelarii Prezydenta oraz Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego Narodowego.

Marszałek Sejmu Marek Kuchciński w liście odczytanym przez posła Witolda Czarneckiego do zgromadzonych gości przypomniał, że 100 lat temu, w Poznaniu, podjęto niezwykle ważną decyzję o powołaniu polskich władz państwowych. W wyniku wyborów został wyłoniony Polski Sejm Dzielnicowy, który jak zaznaczył, stał się widomym znakiem, że Polacy – mieszkańcy Wielkopolski – nie ulegli germanizacji.  „Był on symbolem  pragnień włączenia się w wielkie niepodległościowe dzieło i odbudowę wolnej suwerennej Ojczyzny z dostępem do morza. Pokojowe zabiegi nie przyniosły oczekiwanych rezultatów i trzy tygodnie po zakończeniu sejmowych obrad wybuchło Powstanie Wielkopolskie. Ten zryw zakończył się wspaniałym zwycięstwem. Ziemia Wielkopolska i  Pomorze powróciły do Macierzy” – napisał marszałek Sejmu.

Wystawę „Na drodze do niepodległości. Polski sejm dzielnicowy w Poznaniu (1918)” przygotowano w 100-lecie obrad Polskiego Sejmu Dzielnicowego, który skupił ponad tysięczną reprezentację Polaków zamieszkałych na terenie Rzeszy Niemieckiej. To wówczas po raz pierwszy w historii Polski kobiety uzyskały prawa wyborcze i z nich skorzystały. Sejm wypowiedział się w najistotniejszych sprawach Polaków i odradzającego się Państwa Polskiego, powołał Naczelną Radę Ludową, która wyłoniła swój Komisariat. To on przejął władzę po wybuchu Powstania Wielkopolskiego i doprowadził do zjednoczenia z innymi ziemiami polskimi. Wystawa została przygotowana we współpracy Wojewody Wielkopolskiego z Poznańskim Towarzystwem Przyjaciół Nauk i Fundacją Zakłady Kórnickie.

Z kolei ekspozycja „Powstanie Wielkopolskie – Rozkaz!” prezentuje wybrane rozkazy dzienne Dowództwa Głównego Polskich Sił Zbrojnych w byłym zaborze pruskim oraz wybrane fotografie z albumu Kazimierza Gregera. Rozkazy te są częścią zachowanego w niewielkim fragmencie zespołu archiwalnego „Dowództwo Okręgu Generalnego w Poznaniu z lat 1919 – 1920”. Zawierają informacje o organizacji polskich sił zbrojnych, gdy mimo zakończenia pierwszej wojny światowej w listopadzie 1918 r. i klęski wojennej Niemiec oraz powstania niepodległego państwa polskiego na terenie byłych zaborów rosyjskiego i austriackiego, ziemie zaboru pruskiego nadal należały do Rzeszy i były zarządzane przez niemiecką administrację. Archiwalia te są nielicznymi zachowanymi źródłami historycznymi z okresu odzyskiwania przez Polskę niepodległości w latach 1918 – 1919, gdyż bardzo wiele z nich spłonęło w styczniu 1945 r. wraz z gmachem Archiwum Rzeszy Kraju Warty w Poznaniu. Zachowane rozkazy dzienne w tym roku wpisane zostały na Polską Listę Krajową Programu UNESCO Pamięć Świata. Wystawa objęta honorowym patronatem marszałka Sejmu Marka Kuchcińskiego została zorganizowana przez Wojewodę Wielkopolskiego przy współpracy Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych, Archiwum Państwowego w Poznaniu, Muzeum Narodowego w Poznaniu, spółki Torpol S.A.

Sejm