W drugiej części spotkania dyskutowano m.in. o parlamentach w polityce międzynarodowej. Marszałek Sejmu Marek Kuchciński wprowadzając w zagadnienia, podkreślił, że dyplomacja parlamentarna wykracza poza tradycyjne obszary pracy związane z legislacją, czy kontrolą władzy wykonawczej.

– Rozpad dawnego systemu w 1989 r. i powstanie naszych wolnych, demokratycznych i suwerennych państw wyzwoliły nadzwyczajną aktywność społeczeństw doprowadzając do ich upodmiotowienia – podkreślił. Zaznaczył, że parlamenty zaczęły rozwijać i pogłębiają swój potencjał międzynarodowy wiedząc, że mają ku temu silny mandat demokratyczny od swoich narodów.

Następnie marszałek Kuchciński przedstawił kwestie współpracy w kategoriach równomiernego rozwoju oraz wsparcia tych państw, które najbardziej tego potrzebują. – Przyszłość UE będzie rozgrywać się z naszym udziałem, także tych państw, które nie są jej członkami. Podstawą jest zachowanie jedności Unii i jej równomiernego rozwoju a jednocześnie równomiernego rozwoju całej Europy. Wszystkich państw od Kaukazu po Hiszpanię. Od Finlandii i Norwegii aż po Grecję. Jeżeli porównamy dwie części Europy, przedzielonej dawniej wielkim murem, to jesteśmy dziesięciokrotnie mniej wydolni od państw zachodnich i nadal bardzo uzależnieni w komunikowaniu się między sobą od Brukseli i od Berlina. To nie jest dobre i powinniśmy nadrobić zaległości po drugiej wojnie światowej i podziale Europy na dwa bloki – argumentował Marek Kuchciński.

– Jedyną drogą w naszym regionie jest współpraca – podkreślił z kolei Talat Xhaferi, przewodniczący Zgromadzenia Republiki Macedonii. Zaznaczył, że tylko przez dialog można pokonać historyczne antagonizmy. – Chcemy wykorzystać narzędzia, które ma parlament, by mieć dobry wkład w wielostronne relacje międzynarodowe. Naszym celem jest zwiększenie bezpieczeństwa i stabilności w regionie oraz w całej Europie – wyjaśnił. Tuleubek Mukashev, wiceprzewodniczący Komisji Spraw Międzynarodowych, Obrony i Bezpieczeństwa Senatu Parlamentu Republiki Kazachstanu zauważył, że ponad 13 proc. terytorium jego kraju leży w Europie. – Poza geografią łączą nas więzi historyczne. Wielu Polaków poświęciło życie i twórczość Kazachstanowi – powiedział. Jak zaznaczył, aktywność i rozwój dyplomacji parlamentarnej są bardzo ważne wobec aktualnych wydarzeń i kryzysów, jakie mają miejsce w Europie i na świecie.

W ocenie Gramoza Ruçiego, przewodniczącego Zgromadzenia Albanii współpraca bilateralna i regionalna powinna być priorytetem krajów naszego regionu. – Dyplomacja parlamentarna jest czynnikiem demokratyzującym. Im bardziej narodowe parlamenty mogą się przyczynić do demokratyzacji, tym lepiej – przekonywał. Natomiast o osiągnięciach bułgarskiej prezydencji w UE w pierwszym półroczu 2018 r. mówił Emil Hristov, wiceprzewodniczący Zgromadzenia Narodowego Bułgarii. – Bułgaria przeprowadziła w jej ramach sześć międzyparlamentarnych konferencji. Naszym mottem jest „w jedności siła” i tylko w ten sposób poradzimy sobie z wyzwaniami jutra – podkreślił.

Maja Gojković, przewodnicząca Zgromadzenia Narodowego Serbii skupiła się w swoim wystąpieniu na kwestii migracji. –  To poważny problem wymagający skoordynowanych, zdecydowanych acz ostrożnych działań – oceniła serbska polityk. Przewodnicząca Gojković zaznaczyła, że od początku kryzysu migracyjnego przez Serbię, jako kluczowy kraj tranzytowy, przeszło ponad milion uchodźców i migrantów. Na ogromną rolę zgromadzeń parlamentarnych w promowaniu środowiska wzajemnego zrozumienia i współpracy, których wynikiem jest pokój zwrócił uwagę Angelo Farrugia, przewodniczący Izby Reprezentantów Malty. Jak powiedział, region Morza Śródziemnego stanowił od wieków most i punkt odniesienia w wymianie handlowej i doświadczeń międzyludzkich, a dziś jest zarzewiem politycznej i gospodarczej niestabilności. – Nie ma pokoju i bezpieczeństwa w Europie bez pokoju i bezpieczeństwa w basenie Morza Śródziemnego – podkreślił.

Chryssoula Sioropoulou, przewodnicząca Grecko-Polskiej Parlamentarnej Grupy Przyjaźni Parlamentu Greckiego, podobnie jak poprzednicy, skoncentrowała się na problemie migracji. – Najważniejsze jest powstrzymanie samego napływu imigrantów. Ten kryzys i uchodźczy są także polem do działalności parlamentów i tworzenia polityk w celu rozwiązania tego problemu – powiedziała. Migracja była także głównym tematem wystąpienia przewodniczącego Izby Poselskiej Parlamentu Republiki Czeskiej Radka Vondráčka. – Dopóki polityka powrotów i ochrona zewnętrznych granic Unii nie jest zabezpieczona tak, jak powinna, nie powinniśmy rozważać zmiany polityki migracyjnej – powiedział. Zapowiedział, że Czechy będą wspierać wspólne finansowanie działań UE w obszarze migracji.

Eduard Sharmazanov, wiceprzewodniczący Zgromadzenia Narodowego Armenii wezwał do pokoju, tolerancji i dialogu politycznego. Podkreślił, że szczyt w Warszawie stanowi platformę współpracy parlamentarzystów z regionu. – Jest szansą na wymianę poglądów na temat wyzwań stojących przed naszymi krajami, również tych związanych z bezpieczeństwem i toczącymi się konfliktami – ocenił.

W podsumowaniu Ryszard Terlecki, wicemarszałek Sejmu,  zauważył, że uczestnicy mogliby zastanowić się nad wspólnymi przyszłorocznymi obchodami z okazji przezwyciężania podziału Europy, które rozpoczęło się w 1989 r. i trwało przez kilka lat w kolejnych krajach. – Byłoby to z pożytkiem dla obywateli naszych państw – zakończył.

Sejm