Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa
10 maja 2018
Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa /OSZ/ rozpatrzyła Informację Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli działania Inspekcji Ochrony Środowiska na rzecz poprawy jakości wód w rzekach.
Informację przedstawili: wiceprezes NIK – Mieczysław Łuczak oraz dyrektor Departamentu Środowiska w NIK – Anna Krzywicka.
Celem kontroli była ocena prawidłowości i skuteczności działań Inspekcji Ochrony Środowiska dla potrzeb oceny i poprawy jakości wód rzek oraz działań w celu poprawy ich stanu ekologicznego i chemicznego. Badaniami kontrolnymi objęto Ministerstwo Środowiska, Główny Inspektorat Ochrony Środowiska (GIOŚ) oraz dziewięć wojewódzkich inspektoratów ochrony środowiska. Kontrolę przeprowadzono w okresie od 17 października 2016 r. do 27 marca 2017 r.
NIK oceniła jako niewłaściwe oraz nie w pełni skuteczne działania Inspekcji Ochrony Środowiska dla potrzeb oceny jakości wód rzek oraz poprawy ich stanu.
Negatywnie NIK ocenia m.in.:
– brak nadzoru merytorycznego GIOŚ nad pracami wojewódzkich inspektoratów ochrony środowiska (WIOŚ),
– sposób programowania monitoringu rzek w latach 2013-2016 przez WIOŚ oraz GIOŚ,
– istniejący model finansowania zadań monitoringu rzek wymagający corocznego aplikowania przez wojewódzkich inspektorów do krajowych funduszy ekologicznych,
– niepodejmowanie przez GIOŚ oraz Ministra Środowiska działań umożliwiających wojewódzkim inspektorom ochrony środowiska dokonywanie oceny spełniania warunków odprowadzania ścieków do wód lub do ziemi, na podstawie wyników własnych pomiarów i analiz wykonywanych w sposób zgodny z regulacjami zawartymi w dyrektywie Rady 91/271/EWG z dnia 21 maja 1991 r.,
– wykonywane przez WIOŚ, w sposób niejednolity, własne pomiary jakości ścieków odprowadzanych z oczyszczalni, które miały jedynie charakter orientacyjny i nie mogły być wykorzystane do ustalenia przekroczeń jakości ścieków w postępowaniach administracyjnych.
Główny inspektorat ochrony środowiska – Marek Haliniak stwierdził, że główną przyczyną nieprawidłowości, wskazanych przez NIK, jest budząca wątpliwości struktura organizacyjna i sposób finansowa WIOŚ w wyniku wejścia w życie ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o administracji rządowej w województwie. Ustawa zaliczyła WIOŚ do terenowych organów administracji rządowej zespolonej, co powoduje „podwójną podległość” WIOŚ – merytorycznie Głównemu Inspektorowi, a finansowo wojewodzie. GIOŚ nie posiada zatem wpływu na politykę kadrową oraz finansową WIOŚ.