Komisja Polityki Senioralnej
2 lipca 2018
Komisja Polityki Senioralnej /PSN/ rozpatrzyła informację Ministra Sprawiedliwości na temat sytuacji prawnej lokatorów oraz skutków społecznych reprywatyzacji ze szczególnym uwzględnieniem osób starszych.
Zastępca Przewodniczącego Komisji do spraw reprywatyzacji nieruchomości warszawskich – Sebastian Kaleta poinformował, że w toku postępowań prowadzonych przed Komisją dokonano ustaleń odnoszących się do sytuacji prawnej lokatorów nieruchomości warszawskich objętych reprywatyzacją.
Skutkami decyzji reprywatyzacyjnych objęte zostały nie tylko strony postępowań przed Prezydentem m.st. Warszawy, ale również szereg innych podmiotów, których w świetle orzecznictwa sądów administracyjnych nie traktuje się jako osoby mające interes prawny, w tym lokatorzy (osoby pozostające w stosunku najmu). Z uwagi na brak interesu prawnego podmioty te nie są uznawane za strony postępowań administracyjnych dotyczących nieruchomości podlegających działaniu tzw. dekretu Bieruta.
Kategoria osób dotkniętych stosowaniem dekretu jest niejednorodna, a sytuacja lokatorów albo innych osób dotkniętych skutkami decyzji reprywatyzacyjnych zależy od okoliczności konkretnego stanu prawnego nieruchomości. Można wyróżnić lokatorów, których wiązał i nadal wiąże stosunek najmu z m.st. Warszawą, tych, którzy zawarli umowy najmu z m.st. Warszawą, lecz wskutek zbycia nieruchomości stali się stroną umów z osobami będącymi beneficjentami reprywatyzacji, oraz osoby, które zawarły umowy najmu z beneficjentami.
W ocenie Komisji, Prezydent m.st. Warszawy, wydając decyzje reprywatyzacyjne, jako wynajmujący, powinien zagwarantować najemcom lokali komunalnych kontynuację ich sytuacji prawnej w ramach zawartych przez gminę umów najmu. Mając na względzie możliwość ich pogorszenia m.st. Warszawa powinno podjąć działania i środki w celu zabezpieczenia sytuacji prawnej lokatorów.
Na podstawie blisko rocznej działalności Komisji, można stwierdzić, że sytuacja prawna lokatorów jest skomplikowana, a skutki społeczne reprywatyzacji, w szczególności dla osób starszych, były bardzo duże. Niemniej jednak, działania Komisji spotykają się z bardzo przychylnym odbiorem społeczeństwa. Wyrazem tego są liczne pisma i wnioski kierowane do Komisji od obywateli, przekonanych, że w świetle wielu zaniedbań z lat poprzednich, tylko Komisja może wyjaśnić powstałe nieprawidłowości związane z reprywatyzacjami w Warszawie. Wyrazem skuteczności Komisji jest fakt, że na skutek jej działań odzyskano dla m.st. Warszawy nieruchomości o szacunkowej wartości kilkuset milionów zł, a w trakcie prac Komisji wykryto wiele nieprawidłowości, co do których w wielu przypadkach postępowanie przygotowawcze prowadzą już właściwe jednostki Prokuratury.
Komisja rozpatrzyła informację Ministra Sprawiedliwości na temat ubezwłasnowolnienia w grupie osób starszych.
Podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości – Łukasz Piebiak poinformował, że w latach 2013-2017 w sądach powszechnych wzrosła liczba spraw o ubezwłasnowolnienie. Wzrosła także liczba osób ubezwłasnowolnionych rejestrowanych w wydziałach rodzinnych sądów.
W roku 2017 wśród ubezwłasnowolnień całkowitych, orzeczenia dotyczące osób starszych stanowiły 54,7%. Wśród osób ubezwłasnowolnionych całkowicie 68% to kobiety.
W ogólnej liczbie wniosków o ubezwłasnowolnienie składanych przez małżonków 60,7% stanowią wnioski o ubezwłasnowolnienie osoby starszej, głównie mężczyzn – 61,2%. 86,6% osób zarejestrowanych w wykazie to osoby pozostające pod opieką. Osoby starsze stanowią 35% osób ubezwłasnowolnionych pozostających pod opieką.
Komisja uchwaliła plan pracy na okres od 1 lipca do 31 grudnia 2018 r.