12 kwietnia 2018

Komisja do Spraw Unii Europejskiej /SUE/ rozpatrzyła informację na temat pozycji Polski w wynikach kontroli Europejskiego Trybunału Obrachunkowego w 2017 r.
Informację przedstawił członek ETO – Janusz Wojciechowski.
Janusz Wojciechowski przyznał, że przedstawiana informacja nie jest typowym raportem ETO, ponieważ Trybunał nie prowadzi rankingów i zestawień państw. Poinformował, że Polska znajduje się w czołówce państw, jeśli chodzi o częstotliwość i długość kontroli. Stwierdził, w kontekście zadania ETO, jakim jest ochrona budżetu UE przed nieprawidłowym wydatkowaniem, że Polska jest sprawnym beneficjentem środków. Blokady środków unijnych są wprowadzane w Polsce sporadycznie i na krótko. Skala wprowadzonych korekt finansowych także jest niewielka – zarówno jeśli chodzi o wymiar finansowy, jak i liczby korekt. W tym aspekcie Polska jest jednym z liderów UE i jest krajem, który jest dobrze oceniany w kontekście wykorzystania środków z funduszu spójności.
Janusz Wojciechowski poinformował także o wybranych kontrolach ETO z zakresu unijnego systemu celnego, rolnictwa, bezpieczeństwa w ruchu kolejowym oraz lotnictwa, którymi objęta była Polska.
Ogólny wniosek Trybunału dotyczący przeprowadzonej kontroli unijnego systemu celnego był negatywny i stwierdzał uchybienia i luki w systemie powodujące brak skuteczności. Na tle innych państw UE Polska została oceniona pozytywnie. Podkreślono, że w Polsce, jako jednym z niewielu krajów Unii, naruszenia przepisów prawa celnego uznawane są za noszące znamiona przestępstwa i systematycznie skutkują postępowaniami karnymi.
Trybunał negatywnie ocenił sytuację w europejskim rolnictwie, głównie w zakresie demograficznym, wsparcia rozwoju obszarów wiejskich i oceny salda importu/eksportu produktów rolnych do/z UE. W wyniku badania programu pomocy wsparcia dla młodych rolników stwierdzono, że 80% rolników w UE ma ponad 45 lat. Oceniono, że na tle UE, sytuacja w Polsce jest stosunkowo dobra: odsetek rolników do 35 lat jest dwucyfrowy, a powyżej 65 lat jednocyfrowy. Podobna sytuacja ma miejsce jeszcze jedynie w Austrii. Badano realizację Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW). Stwierdzono, że przyjęte PROW były długie i skomplikowane, Komisja Europejska stawiała szereg rozbudowanych wymogów co do zawartości PROW, co powodowało duży wysiłek administracyjny dla organów krajowych.
W przypadku Polski, mimo stwierdzenia powszechnie występujących w UE problemów, pozytywnie oceniono szybkość wdrożenia PROW. Odnosząc się do faktu, że od 2010 r. UE nie jest już importerem żywności netto, Janusz Wojciechowski zwrócił uwagę na konieczność głębszej analizy salda importu/eksportu żywności. Stwierdził, że w zakresie produktów rolnych nieprzetworzonych saldo UE jest ujemne i pogarsza się.
Trybunał stwierdził niski poziom wdrożenia europejskiego systemu zarządzania ruchem kolejowym (ERTMS). Ustalono, że brak koordynacji m.in. systemów sygnalizacji, szerokości toru, norm bezpieczeństwa i norm energetycznych stanowi istotną barierę w transeuropejskiej interoperacyjności kolei. Oceniono, że w Polsce tabor wyposażony w system ERTMS może korzystać z systemu jedynie na 218 km sieci kolejowej.
Trybunał ocenił, że zarządzanie europejską przestrzenią powietrzną nadal ma charakter fragmentaryczny, koncepcja jednolitej przestrzeni powietrznej nie została jak dotąd zrealizowana. W tym kontekście Janusz Wojciechowski podkreślił przede wszystkim zróżnicowanie opłat trasowych ponoszonych przez przewoźników za korzystanie z przestrzeni powietrznej danego kraju.
Janusz Wojciechowski stwierdził, że raporty ETO dają podstawę do pozytywnej oceny Polski. Stwierdził także, że Polska ma mocne argumenty, jako dobrze wypadający beneficjent środków europejskich, przy negocjowaniu następnych Wieloletnich Ram Finansowych Unii Europejskiej.

Na kolejnym posiedzeniu Komisja w trybie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 8 października 2010 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej przyjęła do wiadomości informację o stanowisku, jakie Rada Ministrów ma zamiar zająć podczas rozpatrywania projektów aktów prawnych UE na posiedzeniu Rady ds. Ogólnych (17 kwietnia 2018 r.) (2015/0907).

Komisja w trybie art. 151 ust. 1 regulaminu Sejmu z uwzględnieniem art. 3 ust. 2 ustawy rozpatrzyła:
– informację Rady Ministrów o posiedzeniu Rady ds. Zagranicznych, które odbyło się w dniu 19 marca 2018 r.;
– informację Rady Ministrów o posiedzeniu Rady Europejskiej, które odbyło się w dniu 22 marca 2018 r.;
– informację Rady Ministrów o posiedzeniu Rady ds. Zagranicznych, które odbędzie się w dniu 16 kwietnia 2018 r.;
– Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej i Rady: Nowe, nowoczesne wieloletnie ramy finansowe dla Unii Europejskiej, która skutecznie realizuje swoje priorytety po 2020 r (COM(2018) 98 wersja ostateczna) i odnoszące się do niego stanowisko rządu.
Komisja przyjęła informacje i komunikat do wiadomości.
W posiedzeniu uczestniczył sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych – Konrad Szymański.