17 – 18 września 2018

Komisja Śledcza do zbadania prawidłowości i legalności działań oraz występowania zaniedbań i zaniechań organów i instytucji publicznych w zakresie zapewnienia dochodów Skarbu Państwa z tytułu podatku od towarów i usług i podatku akcyzowego w okresie od grudnia 2007 r. do listopada 2015 r. /SKVAT/ przesłuchała prof. Witolda Modzelewskiego, wezwanego przed Komisję w celu złożenia zeznań w zakresie jej działania.
W toku przesłuchania świadek zastrzegł, że nie uczestniczył bezpośrednio w pracach nad obecnie obowiązującymi ustawami o VAT i akcyzie, uchwalonymi po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej. Świadek zwrócił uwagę na słabości nowych ustaw o VAT i akcyzie. Stwierdził, że był w zespole przygotowującym projekty ustaw na zlecenie klubów poselskich: Prawa i Sprawiedliwości oraz Ruchu Palikota. W czasie podlegającym badaniu Komisji kierował swoje uwagi do ówczesnych ministrów finansów, wskazując, że zjawisko powiększających się zwrotów podatku VAT oraz spadku dochodów w relacji do PKB miało poważny charakter.
Świadek zeznał, że dynamika dochodów VAT nie znajdowała odzwierciedlenia we wskaźnikach makroekonomicznych. Zwrócił uwagę, że w polskiej przestrzeni publicznej nie było dyskusji o słabości rozwiązań podatków obrotowych w wersji wspólnotowej, a część z nich okazała się nieskuteczna. Pozytywnie odniósł się do działań zmierzających do poprawy ściągalności VAT po roku 2017. Na pytania dotyczące wpływu lobbingu i firm consultingowych na tworzenie prawa podatkowego świadek odpowiedział, że konieczne jest rozdzielenie sfery publicznej od sektora optymalizacji podatkowej ze względu na występujący pomiędzy nimi konflikt interesów.
Świadek odniósł się do zmian w ustawie o VAT w okresie od grudnia 2007 r. do listopada 2015 r., krytykując m.in. zlikwidowanie w 2008 r. dodatkowego zobowiązania podatkowego i przyjęte nowe brzmienie art. 17 ustawy o VAT odnośnie do siedziby zamieszkania podatnika. W zakresie podatku akcyzowego świadek skrytykował instytucję zawieszenia poboru akcyzy. Świadek stwierdził, że aby zapewnić transparentność prac nad danym projektem, konieczne jest znalezienie rzeczywistego autora danej regulacji na poziomie prac rządowych. Świadek negatywnie odniósł się również do nieprecyzyjnych przepisów ustawy o VAT, pociągających za sobą konieczność wydawania kilkunastu tysięcy interpretacji podatkowych rocznie, skrytykował także odmowę podmiotowości podatkowej podmiotów budżetowych.
Posłowie pytali również o wpływ orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, a później Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej na treść polskich ustaw o podatkach obrotowych, a także o poszczególne dyrektywy harmonizacyjne i proces ich implementacji. Świadek odpowiadał również na szczegółowe pytania dotyczące prowadzonej przez niego działalności.
W dalszej części posiedzenia posłowie pytali o propozycje ewentualnych instrumentów modyfikacji, o możliwości przeciwdziałania wyłudzeniom, definicję luki w podatku VAT, a także o ocenę w zakresie rozwiązań takich jak: jednolity plik kontrolny, odpowiedzialność solidarna oraz odwrotne obciążenie VAT.

Komisja, na podstawie otrzymanej zgody Prezydium Sejmu, powołała 11 stałych doradców.